Er is heel wat te lezen over voeding en wat is nu precies gezond? De basis van gezonde voeding wordt vaak vergeten, terwijl velen zich verliezen in de details. Er zijn heel veel meningen over ‘of brood nu gezond is’ en wanneer je zou mogen eten, wanneer je net moet vasten, of nuchter trainen oké is, bananen dik maken, enzovoort. De waarheid ligt zoals vaak in het midden: alles met mate.
Koolhydraten
Over koolhydraten is al veel gezegd en geschreven. Doe je niet aan sport en heb je een zittende job? Dan heb je in principe niet veel koolhydraten nodig. Koolhydraten bestaan onder verschillende vormen, maar worden uiteindelijk als suiker afgebroken in het lichaam. In brood, pasta, rijst, aardappelen zit dus simpel gezegd suiker.
Dat koolhydraten dikmakers zijn is niet waar, maar de uitspraak komt dus niet uit het niets… Mensen met een actieve levensstijl of zeker een intensieve sporter heeft juist koolhydraten nodig. Alleen is ons westers eetpatroon vaak té veel geënt op koolhydraten en liggen de porties veel te hoog. Het gaat niet om of je koolhydraten mag eten, maar om hoeveel koolhydraten je nodig hebt. Een belangrijke nuance die vaak te zwart-wit wordt bekeken.
Zo is het voor een training belangrijk voldoende koolhydraten op te nemen, want koolhydraten zorgen voor energie. Na een training is de juiste proportie koolhydraten (en eiwitten) ook belangrijk, want dan zorgen ze voor herstel. Eet je te weinig koolhydraten in functie van je training, gaat niet alleen de kwaliteit van je training achteruit, maar ga je spierafbraak doen, gezien je lichaam de energie ergens moet halen en het dan van eiwitten kan beginnen snoepen… En dat wil je liever niet.
Eet jij doorheen de dag te veel koolhydraten in verhouding met wat je verbruikt? Dan gaat je lichaam die extra suikers opslaan als vetten. Vandaar is het vraagstuk ‘hoeveel’ zo belangrijk. Je wil geen energie tekort komen in een training want zo gaat de kwaliteit naar beneden, anderzijds wil je niet te veel koolhydraten over hebben of je slaat extra vet op.
Eiwitten
Denk je meteen aan een ei als je eiwitten hoort? Prima, want een eitje a day, keeps the bad cholesterol okay! Het is een misvatting dat eieren eten slecht zou zijn voor de cholesterol, maar dat is voer voor een andere blog dus ga ik hier niet dieper op in dan te zeggen dat eieren eten wel degelijk héél gezond is.
Eiwit is een bouwstof, je hebt eiwitten nodig voor de opbouw van cellen en allerlei processen in het lichaam. Meer specifiek, gaat de aanvoer van aminozuren (die uit eiwitten komen) cellen herstellen en versterken. Eiwitten spelen dus een cruciale rol bij het spierherstel na spierafbraak (lees: na een training).
Eiwitten kan je vinden uit vis, vlees, plantaardige alternatieven zoals tofu, seitan, etc. Hou er rekening mee als je eiwitten uit plantaardige voeding haalt, dat je porties best iets groter zijn dan vlees of vis. Zo zit er in kip al snel 20 à 25 gram eiwit per 100 gram, terwijl dit bij tofu 15gram gemiddeld is. Don’t get me wrong, ik ben helemaal pro veggie en eet het zelf vaak ook, alleen let ik wel extra op het aantal eiwitten/100gram en eet ik wat extra om voldoende binnen te krijgen.
Vetten
Om één of andere reden heeft vet een slechte reputatie gekregen en dat is onterecht. Vetten maken juist een belangrijk deel uit van een gezond voedingspatroon. Denk maar aan een babytje met schattige michelin billetjes… Vet dat essentieel is voor de ontwikkeling (de hersenen!) van een een kind. Een belangrijk onderscheid hierin zijn verzadigde, verzadigde en transvetten. Ik ga niet volledig in detail treden over hoe deze verschillende vetketens zijn opgebouwd, maar het is wel belangrijk om te weten dat er verschillen zijn. Het is ook niet zo dat verzadigde vetten allemaal ongezond zijn, maar zoals de intro in deze blog ook al verklapte zit de waarheid in de hoeveelheden. Met mate, dus.
Onverzadigde vetten zoals olijfolie, avocado, noten, zalm, kokosolie, noem maar op, maken dus absoluut deel uit van een gezond voedingspatroon. Maar weet zeker dat verzadigde vetten zoals boter, ghee, of zelfgemaakte mayonaise ook geen kwaad kunnen. Eet dan het liefste échte boter, zoals grasboter of boerenboter, in plaats van bewerkte alternatieven.
De enige vetten die we best wel vermijden zijn transvetten. Helaas zitten er in heel veel bewerkte producten transvetten. Margarine is daar een voorbeeld van (vandaar, kies liever voor echte boter). Producten zoals klaargemaakte maaltijden, frituur voeding, kroketten, koeken, snoepen, etc. Kortom, veel dingen waar je naar craved net omdat die transvetten en suikers zo aanlokkelijk zijn.
Wil dit zeggen dat een pak frieten niet past in een gezond voedingspatroon? Tuurlijk wel, alleen niet elke dag… Maar dat heb je doorheen deze blog wel al door, hoop ik. 🙂
